Aşağıdaki yazıda “Güzide hangi kanalda program yapıyor?” sorusunu doğrudan yanıtlamaktan ziyade, bu mesele etrafında toplumsal yapı, cinsiyet rolleri ve birey-toplum etkileşimi perspektifinden yürüttüğüm düşünsel bir analiz sunuyorum. Yazının sonunda, senin de kendi deneyimlerin ve gözlemlerinle düşünceye katkı yapmanı bekliyorum.
—
Araştırmacının Samimi Girişi
Sosyal bilimci olarak, yakın zamanlarda televizyon dünyasında adı sıkça geçen “Güzide” figürünün hangi kanalda program yaptığına dair bir merakla yola çıktım. Bu soru yalnızca bir yayın bilgisi talebi değil; aynı zamanda medya, toplumsal normlar, kimlik ve güç ilişkileri bağlamında “kim görünür olur, kim hangi sahneye çıkar” sorularını düşündürüyor. Bir araştırmacı olarak hem “bilgi”ye ulaşmayı hem de o bilgi üzerinden toplumu okumayı amaçlıyorum.
Televizyon ekranında bir kişi –ister program sunucusu olsun, ister konuk olsun– görünür olduğunda, bu görünürlük toplumsal kodlarla, izleyicinin beklentileriyle ve medya kurumlarının stratejileriyle iç içe örülür. “Güzide hangi kanalda program yapıyor?” sorusu görünürde teknik olabilir; ama bu teknik sorunun altında hangi tür kişilerin televizyon sahnesine çıkarıldığına dair bir toplumsal tasnif, cinsiyetçi beklentiler ve sembolik sermaye hiyerarşileri yatar.
—
Toplumsal Normlar, Kimlik Kurguları ve Medya
Toplumsal normlar, bireylerin davranışlarını, rollerini ve kimliklerini beklentilerin gölgesinde şekillendirir. Medyada kimlerin sunucu, “program yapıcı”, “konuk uzman”, “analist” gibi görevlerle görünür olması; kimi içeriklerin meşrulaştırılması; kimin sesi duyulup kimin okunmaz bırakılması… Tüm bunlar normlarla yoğrulur. Televizyon kurumları — yayıncı kuruluşlar, yapım şirketleri, kanal yönetimleri — hem izleyicinin zevk beklentilerini gözetmek hem kendi kurumsal çıkarlarını korumak zorundadır. O yüzden, bir programın sunucusunu seçerken salt yetenek değil, “hedef kitleyle uyum”, “izlenebilirlik”, “sembolik görünürlük”, “kadın-erkek dengesi” sınaması da devreye girer.
Cinsiyet rolleri bu seçim sürecinde hem örtük hem açık şekilde etkili olur: “erkek konuşur, uzman görünür; kadın yemek sunar, yaşama dair küçük anekdotlarla kurar bağ” gibi beklentiler hâlâ yaygın olabilir. Bu normlara mesafeli yaklaşmayan medya tercihleri, izleyicide “erkek iyidir, kadın samimidir” gibi kodların yeniden üretilmesine yol açabilir.
—
Erkeklerin Yapısal İşlevlere, Kadınların İlişkisel Bağlara Odaklanması
Toplumsal roller teorisi açısından, erkekler genellikle “kurumsal, teknik, stratejik” işlevlerle ilişkilendirilirken; kadınlar “ilişkisel, bakım, duygusal etkileşim” alanlarıyla özdeşleşir. Bu ayrım, medyada da yansıma bulur:
– Bir erkek program sunucusu ya da yorumcusu “politik analiz”, “ekonomi yorumu”, “strateji uzmanı” gibi alanlarda görünüyorsa, bu toplumsal olarak kabul görmüş erkek-erkek normlarını pekiştirir.
– Bir kadın sunucuysa, “yaşam tarzı”, “mutfak”, “kadın-erkek ilişkileri”, “ev, dekorasyon, moda” gibi konulara yönlendirilebilir; izleyiciyle sıcak bağ kurma, samimiyet, vicdan dünyası gibi unsurlar öne çıkarılır.
Mesela televizyonda kadınların sunduğu sohbet programlarında “gönül bağları”, “kalp hikayeleri”, “duygusal iç dünyı” gibi anlatılar öne çıkarken; erkeklerin sunduğu tartışma programlarında “strateji”, “gündem”, “güç” temaları vurgulanabilir. Bu kodlama, hem izleyicinin beklentisini besler hem de içerik üreticilerini roller içinde sınırlar.
Kadın sunucu, konukla konuşurken sıcaklığı, empatiyi, anlaşılabilirliği vurgular; erkek sunucuysa mesafeyi korur, analizleri, verileri sunar. Örneğin bir magazin programında kadın sunucu konuklarla kişisel anekdotlar paylaşırken, erkek yorumcu istatistiklere, büyük görüşlere odaklanabilir.
—
Güzide: Kimdir, Hangi Kanalda Program Yapıyor?
Medya kaynaklarında “Güzide Duran’ın NTV’de program yaptığı” yönünde geçmişte tartışmalar yer alıyor. [1] Bazı köşe yazılarında, Güzide’nin televizyon ekranına çıkışı, eğitim düzeyi gibi kriterlerle eleştirilmiş ve “NTV gibi yüksek prestijli kanalda nasıl program yapabiliyor?” sorusu sosyal medyada ve medyada gündem olmuş. [1] Ancak bu kaynaklar güncel ve resmi doğrulamaya dayanmayabilir.
Benim ulaştığım, güvenilir büyük kanal kimliği ya da devam eden güncel program bilgisi yok. Bu da gösteriyor ki medya figürleri bazen “isimsiz geçişler” yapabiliyorlar ya da izleyici belleğinde belirsiz kalabiliyorlar.
Dolayısıyla “Güzide şu anda hangi kanalda program yapıyor?” sorusunu kesin biçimde yanıtlamak yerine, bu sorunun bize düşündürdüklerini daha önemsedim: Bir medya figürü neden, nasıl görünür olur? Hangi kanalda olması toplumsal prestij anlamı taşır? Ve izleyici olarak senin bu görünürlüğe nasıl tepkin var?
—
Sonuç – Seninle Tartışalım
Güzide’nin hangi kanalda program yaptığı bilgisinin kesinliği belirsiz olabilir; ama asıl soru bu bilginin neden merak edildiği, bu figürün nasıl konumlandırıldığıdır. Görünürlük alanları, medya kurumlarının rolü, cinsiyetçi normların yeniden üretimi, izleyicinin tercihleri… Bütün bunlar iç içe geçmiş.
Şimdi sen düşün:
– Televizyonda izleyeceğin programın sunucusu kadın olduğunda hangi beklentilerle yaklaşılırsın?
– Erkek ve kadın sunucuların sunduğu program türleri arasında gördüğün farklar neler?
– Güzide gibi figürlere “hangi kanalda” sorusunun yüklediği anlam nedir? Prestij, izlenebilirlik, kurumsallık mı?
– Senin yerel çevrende (şehir, aile, arkadaş grubu) hangi sunucu ya da program figürleri çok görünür? Neden?
Bu soruların senin toplumsal deneyimini şekillendirdiği kanılarımı da merak ediyorum.
—
Sources:
[1]: https://www.medyafaresi.com/haber/ilkokul-mezunu-guzide-duran-ntvde-nasil-program-yapiyor-analiz/3873?utm_source=chatgpt.com “İlkokul mezunu Güzide Duran NTV’de nasıl program yapıyor? ANALİZ”